دست رد به سینه طرح تازه بوش

استراتژی جدید بوش برای عراق که برخلاف نظرات گروه کارشناس عراق (بیکر ـ هملیتون) ارایه شد و مخالفت‌های گسترده‌ای را در آمریکا و اروپا به همراه داشت، حتی از سوی اعراب نیز نمره قبولی نگرفت.

علاوه بر بیانیه محتاطانه هشت کشور عربی، شاید این برای ایرانی‌ها نیز شگفت‌آور باشد که میزبان نشست رایس و وزیر خارجه عرب، صراحتا به وزیر خارجه آمریکا تأکید کند که باید با ایران و سوریه گفت‌وگو کند.

به گزارش سرویس بین‌الملل «بازتاب» به نقل از «آسوشیتدپرس»، رو چهارشنبه، رهبران عرب، تنها یک روز پس از تلاش رایس برای فروش طرح آمریکا در عراق به اعراب به شدت از طرح آمریکا برای عراق ابراز نگرانی کردند.
به گفته مقامات، امیر کویت به رایس گفت: آمریکا باید با ایران و سوریه مذاکره کند.

با توجه به موانع آمریکا برای جلب حمایت رهبران عرب، یک دیپلمات آمریکایی گفت: دولت بوش نقشه دارد تا «نیکلاس برنز»، معاون امور سیاسی وزارت امور خارجه را هم به سفر خاورمیانه‌ای دیگری بفرستد تا جزییات بیشتری از طرح آمریکا را با اعراب در میان گذارد.

هشت وزیر امور خارجه عرب در دیدار روز سه‌شنبه با رایس در کویت، پرسش‌های بسیاری را درباره استراتژی جدید بوش مطرح کردند. وزرای شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس به علاوه مصر و اردن به شدت مردد بودند که دولت شیعی نوری المالکی، بتواند با اقلیت اهل سنت عراق کنار آمده، آنان را وارد صحنه سیاست کند.

بیانیه این وزیران نیز بازتاب بی‌اعتمادی آنان به دولت المالکی است. آنان حمایت مبهمی را از طرح بوش اعلام و از تلاش آمریکا برای حفظ یکپارچگی عراق و تضمین یک روند سیاسی موفق و عادلانه در این کشور، حمایتکردند.

بیشترین حمایت‌ها از جانب مصر بود. «احمد ابوالغیظ»، وزیر خارجه مصر در قاهره، به خبرنگاران گفت: «استراتژی بوش، تنها یک اقدام نظامی صرف نیست، بلکه دیدگاهی است که جوانب نظامی، سیاسی و اقتصادی را در بر می‌گیرد».

رایس در سفر پنج روزه‌اش ابراز نگرانی کرده بود که دولت عراق نتواند با در پیش گرفتن راهی غیرقومی هم‌ نظامیان شیعه و هم شورشیان سنی را سرکوب کند که بسیاری از رهبران عرب هم از این امر نگرانند.

«احمد القطان»، سفیر عربستان در اتحادیه عرب، گفت: «هدف اصلی کنونی، چگونگی دستیابی به اتحادی ملی است که متأسفانه با این وضعیت، قابل امیدواری نیست».
بسیاری از رسانه‌ها سفر رایس را یک «شکست» توصیف کردند.

روزنامه «دوحه» نوشت: «این سفر سریع‌السیر، تنها یک تمرین دیپلماتیک مقطعی دیگر بود ... سرانجام رایس با دست‌های خالی و با وعده‌های سست به واشنگتن بازمی‌گردد تا با خوش‌بینی».

«لبیب کمحاوی»، تحلیلگر اردنی، گفت: در کنار تردیدهایی که درباره طرح وجود داشت، رهبران عرب به سختی حمایتی را برای آن ایجاد کردند، در حالی که عراق یک شکست کامل بوده و فلسطین نیز نشانه‌ای از پیشرفت درباره صلح را نشان نمی‌دهد.

امیر کویت از این‌که طرح بوش، ایران و سوریه را کنار گذاشته بود، شوکه شده بود. «شیخ محمد الصباح»، وزیر امور خارجه کویت، از قول امیر به رایس گفت: «مذاکره با ایران و به ویژه با سوریه، به نفع امنیت خلیج [فارس] به طور کلی است».

عربستان هم در همین حال در حال فشار بر آمریکاست تا روند صلح اعراب و اسرائیل را با جدیت بیشتری دنبال کند و در برابر به ثبات عراق کمک کند.
«داوود الشریان»، روزنامه‌نگار سعودی، در روزنامه «الحیات» نوشت: «هرگاه آمریکایی‌ها در عراق به مهلکه می‌افتند، به یاد می‌آورند که عرب‌ها یک مشکل دارند و آن «فلسطین» است؛ بنابراین، آنان تلاش‌هایی را انجام و نشان می‌دهند که در حال ادامه فعالیت‌ها برای روند صلح هستند».

سفر هفته آینده برنز به منطقه نیز برای کاهش نگرانی‌های اعراب است. در همین حال، طرح بوش در آمریکا نیز با مخالفت‌های زیادی روبه‌رو شده و قطعنامه پیشنهادی دمکرات‌های سنا علیه این طرح، تاکنون حمایت دو سناتور جمهوریخواه را هم به دست آورده است. به گفته منابع، در میان جمهوریخواهان هم در این‌باره اختلافات زیادی ایجاد شده که سرنوشت طرح بوش را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است.