سالی 180 هزار تحصیلکرده از ایران می روند

 

۱۶ شهریور ۱۳۸۵

تاکید بر مهاجرت سالانه 180 هزار تحصیلکرده از ایران به خاطر شرایط اقتصادی، تکان دهنده ترین موضوعی بود که در گزارش وضعیت جمعیت جهان ارائه شد. به خصوص که بقیه گزارش ها مثبت بود از آن جمله تمایل 32 درصد از افغان‌ها برای بازگشت داوطلبانه، رشد شهرنشینی و مشکلات فرزندان مادران ایرانی و پدران افغانی که باز به نوعی به ایران مربوط می شد.

کنت اوستیبی هماهنگ کننده مهاجران سازمان ملل در گزارش خود در این سمینار بین المللی با اشاره به ترکیب جمعیتی جوان ایران و بیکاری بالا در کشور گفت ایران دارای مهاجرت بیش تری است، از میزبانی ایران از مهاجران تحسین کرد و گفت مهاجرت ها برای ایران به موضوعی حاد بدل شده است.

در جلسه چهارشنبه 15 شهریور سمینار، کنت اوستبی (هماهنگ‌کنندهء مقیم سازمان ملل) با بیان این‌که 50 درصد مهاجران جهان را زنان تشکیل می‌دهند، گفت امروزه نیمی از مهاجران بین‌المللی یعنی 95 میلیون نفر زنان و دختران هستند. با وجود این که زنان مهاجر سهم عمده‌ای در هر دو خانوادهء خود، ‌چه در وطن و چه در اجتماعات خارج از کشورشان دارند ولی همچنان نیازهای این زنان نادیده گرفته می‌شود.

این نکته‌ای را مدیر اجرایی برنامهء صندوق جمعیت سازمان ملل در گزارش وضعیت جمعیت جهان در سال 2006 آورده بود که محمد عبدالاحد نماینده صندوق جمعیت سازمان ملل در ایران قرائت کرد.

مهاجرت افغان ها

گزارش جذاب دیگری که در سمینار قرائت شد متعلق به دکتر محمودیان عضو هیات علمی دانشگاه تهران بود که ضمن بررسی وضعیت افغان‌ها در ایران به نتایج تحقیقی در این باره اشاره کرد و گفت «ایران در سال 74 روزانه 10 میلیون دلار برای مهاجران افغانی هزینه می‌کرد. سیاست‌های ایران در طی سه دوره مهاجرت افغان‌ها به کشور به ترتیب سیاست درهای باز، سیاست جلوگیری از ورود پناهندگان غیرقانونی و بازگشت داوطلبانه و سیاست قرارداد سه جانبه با کمیساریای عالی پناهندگان و افغانستان است.»

وی می‌افزاید: «وضعیت اقتصادی اجتماعی مردان طبق تحقیق در سه شهر مشهد، زاهدان و تهران به این شرح بوده است:30‌درصد مردان افغان بی‌سوادو نیم دیگر افراد، در سطح ابتدایی درس خوانده‌اند. مشهدی‌ها در بین این شهرها باسوادترند. بیش‌تر افغانی‌ها در ایران به کارهای پیشه‌وری، ‌نجاری، خیاطی و ... می‌پردازند، 25 درصد کارگر ساده و 22 درصد فروشنده هستند، باقی افراد در امور اداری تخصص دارند. مشهد بیش‌ترین و زاهدان کم‌ترین شاغل را دارند. 55 درصد این مهاجرین از نقاط روستایی و 45 درصد از شهرهای افغانستان آمده‌اند.»به گفتهء محمودیان 45 درصد وضعیت کنونی خود را بهتر از زمانی می‌دانند که در افغانستان بودند و 29 درصد معتقدند اوضاعشان بدتر شده است.26 درصد هم می‌گویند اوضاع اقتصادیشان تفاوتی نکرده است. افراد شاغل و تحصیلکرده کم‌تر رضایت داشته و کسانی که در افغانستان شغل و تحصیلات نداشته‌اند اکنون احساس رضایت دارند، 62 درصد مهاجرین با افراد همکار و همسایگان ارتباط گرفته‌اند و 38 درصد نتوانسته‌اند با ایرانیان ارتباط برقرار کنند.

از روستا به شهر

به گزارش روزنامه اقتصادی سرمایه شهلا کاظمی‌پور عضو هیات علمی دانشگاه تهران در سمینار تحقیقی ارائه داد که نشان می داد سالانه یک میلیون مهاجر از روستاهای ایران به شهر می‌روند که دلیل اصلی این مهاجرت نامکفی بودن درآمد روستاییان و دسترسی به منابع کسب و کار است.کاظمی‌پور معتقد است: «شهرهای ایران را می‌توان شهرهای مهاجران نامید. دو سوم این مهاجران مرد هستند و یک سوم را زنان تشکیل می‌دهند.»این استاد دانشگاه می‌گوید: «سهم مهاجرت زنان افزایش یافته و در دههء اخیر بحث مهاجرت تحصیلکردگان هم باعث بالاتر رفتن آمار زنانی شده است که از شهرها یا روستاهای ایران به شهرهای دیگر مهاجرت می‌کنند.»

فرار تصیلکرده ها

جذاب ترین گزارش ها متعلق به نمایندهء سازمان بین‌المللی مهاجرت بود که ایران را دارای بالاترین میزان برون‌کوچی، درون‌کوچی و رشد شهرنشینی در جهان دانست و گفت: «سالانه 180 هزار تحصیلکردهء دانشگاهی در ایران به خاطر شرایط اقتصادی به خارج از کشور مهاجرت می‌کنند.»

علی اولیایی ‌‌افزود «مهاجرت از ایران دارای سه موج اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است و سالانه بین 150 تا 180 هزار تحصیلکرده به منظور بهتر شدن وضعیت اقتصادی کشور را ترک می‌کنند.»