دکتر جواد ظریف گفت که هر زمان که ایران برای گفتگو اعلام آمادگی کرده، آمریکا این آمادگی را به عنوان علامتی از قصد ایران برای منحرف کردن یک موضوع دیگر تلقی کرده است.
چارلی رز (مجری): جواد ظریف سفیر ایران در سازمان ملل از سال 2002 تاکنون در اینجا حضور دارد. وی در تمام مدت درگیر روابط پیچیده بین تهران - واشنگتن بوده است. اکنون اعلام شده که وی قرار است شغل سفارت ایران در سازمان ملل را ترک کند جایی که او دوستان زیادی در بین خبرنگاران و سایر اعضای جامعه دیپلماتیک و مردم دارد. وی به تهران برگردد تا به چه کاری مشغول شود؟
ظریف: من کارمند دولت هستم و دولت تصمیم می گیرد که من چه کار خواهم کرد، اما من بسیار علاقمندم تدریس کنم.
چارلی رز: سیاست خارجی؟ زیرا شما قبل از این در وزارت خارجه بودهاید؟
ظریف: بله، من همزمان با معاونت وزارت امور خارجه در دانشگاه تهران حقوق بین الملل را تدریس میکردم.
چارلی رز: چه زمانی اتفاق خواهد افتاد؟
ظریف: احتمالا در بهار.
چارلی رز: آیا این به معنای مخالفت شما و یا عدم هماهنگی شما با سیاست های دولت کنونی نیست؟
ظریف: نه الزاما؛ در خدمت دیپلماتیک پستها میچرخند و معمولا بین 3 تا 4 سال هستند؛ من اکنون نزدیک به پنج سال است در این پست هستم و حتی بیش از حد معمول اینجا بودهام.
چارلی رز: وقتی که آنها در سخنرانی رئیس جمهور بوش درباره محور شرارت سخن گفتند؛ این موضوع چه تاثیری داشت؟ مایکل هرش در مقالهاش در مجله نیوزویک به تاریخ مانورهای دیپلماتیک بین ایران و آمریکا اشاره میکند و میگوید برخی اقدامات و تحرکات در حال انجام بود و ناگهان آن سخنرانی انجام شد و همه چیز را تخریب کرد.
ظریف: ایران نقش بسیار فعالی در ثبات افغانستان و کمک به مردم افغانستان برای تشکیل یک دولت جدید و کمک به بازسازی افغانستان بازی کرد و پس از آنکه ایران بیش از 500 میلیون دلار برای بازسازی افغانستان اختصاص داد، رییس جمهور بوش سخنرانی معروف خود را انجام داد و در آن به شکلی کاملا غیرقابل قبول به کشورهای متفاوت برچسب زد و آنها را به هم چسباند.
چارلی رز: عراق، ایران و کره شمالی.
ظریف: که کاملا بی معنی بود و نشان داد آمریکا علاقهای به همکاری و شناسایی امکانات ندارد و به نظر من به راحتی تحت تاثیر گروههای فشار داخلی قرار گرفته بود.
چارلی رز: آیا قبل از این اتفاق آمریکا نزدیکتر آمده بود، منظور اینست که میشد احساس کرد تحولی در حال انجام است؟
ظریف: ایران مطمئنا در افغانستان کمک کرد.
چارلی رز: بحثی در این باره نیست.
ظریف : و آمریکا به آن با قرار دادن ایران در محور شرارت پاسخ داد، لذا تا جایی که مربوط به رفتار آمریکا باشد من فکر نمیکنم که هرگز نزدیک شده باشیم.
چارلی رز: شما فردی هستید که وقتی موافقتنامه تشکیل دولت افغانستان را دیدید به کسانی که سند را می نوشتند گفتید در آن اشارهای به لفظ دموکراسی نشده است.
ظریف : و گفتم اشارهای هم به لفظ تروریسم نشده است.
چارلی رز: و به لفظ تروریسم هم اشاره نشده بود. ایالات متحده میگوید مشکل در اینست که دولت شما حزب الله، حماس و جهاد اسلامی و انواع سازمانهایی را حمایت میکند که بیش از آنکه علاقمند به مشارکت در صلح باشند به تروریسم علاقمند هستند و عاملان و مزدوران جاهطلبیهای شما هستند.
ظریف: نخست این که هیچ کس در جامعهی بینالملل عامل و مزدور جاهطلبیهای کشور دیگر نیست. اگر به سابقه امر و تاریخ نگاه کنید قساوتهایی که علیه مردم فلسطین و لبنان انجام گرفت، در بین آن ها عزم کافی جهت مبارزه برای آرمانشان ایجاد میکند که نیازی به این نداشته باشند عامل و اجیر کس دیگری شوند.
چارلی رز: از آنها حمایت مالی میکنید.
ظریف: اما مشکل در آمریکا این است که خودش را در برابر با جامعه بینالملل میداند برای آمریکا مفید و مطمئنا آموزنده خواهد بود که به جامعهی بینالملل نگاه کند و ببیند که آیا اکثریت و یا حتی یک اقلیت قابل توجه سازمانهایی را که آمریکا با فراغ بال تروریستی میداند، سازمان تروریستی میدانند؟ البته میبایستی سوال کرد آمریکا چگونه با سازمانی تعامل میکند که خودش آن را تروریستی میداند؟ اکثریت عمده کشورهای جهان گروههایی را که برای آزادی ملی خود و علیه اشغال خارجی میجنگند، تروریست خطاب نمیکنند.
اعمال برخی استانداردها از سوی یک یا دو کشور علیه دشمنانشان، برچسب زدن بر دشمنانشان به عنوان تروریست هیچ نتیجهیی نخواهد داشت. بایستی موضوعاتی که در قلب مسئله فلسطین و لبنان هستند مورد توجه قرار گیرند. این واقعیت که لبنان بیش از دو دهه در اشغال نیروهای اسراییلی بود این واقعیت که مقاومت با هدف ایستادن در مقابل اشغال ایجاد گردید، این واقعیت که جنگ سی و سه روزه بر مردم لبنان تحمیل شد، گروه عظیمی از مردم عادی در لبنان کشته شدند و آمریکا حتی اجازه صدور یک قطعنامه آتشبس در شورای امنیت را نداد؛ اینها واقعیتهای خاورمیانه هستند؛ اگر ما به یک گروه برچسب تروریستی بزنیم و یا یک کشور را به حمایت از تروریسم متهم نماییم، مشکل را حل نخواهیم کرد.
چارلی رز: کاملا منصفانه است؛ موافقم، اما دو نکته است که بایستی گفته شود اول این که این سازمانها بر اساس تعریف اکثر مردم جهان و نه فقط اسراییل و آمریکا، درگیر در فعالیتهای تروریستی بودهاند. این بدین معنا نیست که آنها اهداف دیگری نداشته باشند و قصد نداشته باشند بخشی از دولت دموکراتیک در لبنان و یا فلسطین باشند.
ظریف : اجازه دهید یک سوال از شما بپرسم، البته کار شما سوال کردن است. در جنگ تابستان گذشته در لبنان بیش از هزار نفر از مردم لبنان عامدانه هدف قرار گرفتند؛ این همان تعریف تروریسم است؛ قتل افراد بیگناه براساس اعلام منابع اسراییلی؛ فقط 140 نفر یا حتی کمتر از این عده رزمندگان مقاومت بودند. در طرف اسراییلی کمی بیش از 100 نفر کشته شدند. اکثریت آنها قریب 100 نفر از آنها سرباز بودند حالا تعریف تروریسم را مبنا قرار دهید و ببینید چه کسی مرتکب ترور علیه مردم عادی شده است؟ چرا برخی افراد این گونه برخورد میکنند؛ به رژیمی که سرزمین دیگران را اشغال کرده است اجازه میدهند هر کس را که با او مخالف است تروریست بنامد، با تعیین او به عنوان تروریست، هر چه دوست دارد، انجام دهد. اجازه دهید معیار یکسانی را برای همگان قرار دهیم؛ اجازه دهید قتل شهروندان بیگناه را محکوم کنیم.
چارلی رز: ایران قصد دارد چه نقشی در منطقه و جهان ایفا کند؟
ظریف: ایران کشوری است که علاقمند به ثبات در منطقه نزدیک خود میباشد، اینجا منافع امنیت ملی ایران نهفته است. ما خواهان ثبات در این منطقه هستیم و به همین دلیل بوده که بارها خواستار اتحاد یک چارچوب برای همکاری و امنیت در خلیج فارس شدهایم، منطقهای که در طول سه دهه گذشته، شاهد سه جنگ بود که یکی از آنها بر ایران تحمیل شد و ایران هشت سال از آن رنج برد. ما خواستار ثبات هستیم. ما یک نقش سازنده در جامعه بین الملل ایفا کردهایم و معتقد هستیم که همه باید رویکرد و نگاه خود را بر پایه واقعیات سیاسی و حقوق بین الملل تنظیم کنند و نه بر پایه دیدگاه های مربوط به قرن گذشته.
چارلی رز: آیا ایران به هیچ ترتیبی پول، سلاح و یا افراد را در عراق به کار میگیرد که جانب یک طرف را در این جنگ قومی بگیرند، به ویژه در اختیار ارتش مهدی.
ظریف: ما از ابتدا گفتهایم که درگیری قومی ابتدا توسط افرادی نظیر ابو مصعب زرقاوی، فرمانده القاعده در عراق طراحی شد، ما در آن زمان با این موضوع مخالف بودیم، اکنون هم مخالفیم. شما بایستی نگاهی به اظهاراتی که در تهران مطرح میشود بیندازید؛ آیا ما حتی یک بار کلمه ای در تعریف یا تشویق قوم گرایی زدهایم، حتی نه خشونت قومی، بلکه صرفا قوم گرایی؛ اما شما سخنانی را از سایرین شنیدهاید که آن را تشویق، تعریف و تحریک کرده اند، شما واژه هلال شیعی را شنیدهاید. واژههای دیگر را هم شنیدهاید.
چارلی رز: واژه هلال شیعی توسط یکی از رهبران مسلمانان مطرح شد.
ظریف : متاسفانه طرح این واژه با هدف پیشبرد یک برنامه سیاسی بود، اما منجر به تاکتیک هراس شد. این یک تاکتیک برای ایجاد هراس است. هلال شیعی وجود ندارد. اجازه دهید قاطعانه بگویم ایران هیچ نفعی در جنگ قومی در عراق ندارد. منافع ایران به شدت از قوم گرایی ضربه خورده است.
چارلی رز: پس چرا کاری برای آوردن ثبات بیشتر به منطق نمی کنید؟
ظریف : ما پیشنهاد کمک و حمایت از دولت عراق را برای ایجاد ثبات کردهایم. رئیس جمهور عراق دو هفته قبل اعلام کرد که ایران پیشنهاداتی را برای کمک به ثبات و امنیت عراق مطرح کرده است. ما هیچ نفعی در تضعیف دولت عراق نداریم. دولت عراق یک دولت دوست است و ما احتمالا از کشورهای بسیار معدودی هستیم که میتوانیم ادعا کنیم همه اعضای دولت کنونی عراق دوست ما هستند.
چارلی رز: دولت کنونی عراق عمدتا شیعه است و سنیها از اینکه نقش متناسبی ندارند ناراضی هستند.
ظریف : نه این طور نیست؛ دولت کنونی عراق برپایه قانون اساسی آن کشور ایجاد شده است. من نمیخواهم وارد این موضوع شوم؛ زیرا نماینده عراق نیستم و نماینده ایرانم؛ اما نکته اینست که اگر ما به خشونت ها کمک کنیم فقط دولت کنونی را تضعیف کردهایم که مورد حمایت ماست. این دولت از یک رئیس جمهور کرد، نخست وزیر شیعه، کابینهای مرکب از شیعیان، اهل سنت، اکراد و سایر اقلیتهاست و رئیس مجلس هم سنی است و ما با تک تک آنها روابط خوبی داریم و برای ما هیچ نفعی در تضعیف دولت عراق وجود ندارد.
چارلی رز: آیا هیچ نفعی در جنگ داخلی دارید؟
ظریف : خیر جنگ داخلی عراق برای امنیت ملی ایران زیانبار است؛ اجازه دهید به سئوالی که احتمالا شما میخواهید بپرسید پاسخ دهیم. آیا ما هیچ نفعی در گرفتار کردن آمریکا در عراق داریم؟ به شما میگویم که آمریکا آنچنان خودش را در عراق گرفتار کرده که نیازی به کمک هیچکس ندارد؛ لذا ما هیچ اقدامی نخواهیم کرد که منجر به تضعیف دولت عراق شود، بیمعنی است شواهدی که مطرح شده و در واقع جعل شده، نامعقول است. منظورم اینست که اگر به شواهد نگاه کنید تاریخی که بر روی آنها وجود دارد براساس روشی است که در آمریکا مورد استفاده قرار میگیرد و ابتدا ماه و سپس روز نوشته میشود در حالی که در همه جای دیگر جهان برای درج تاریخ، اول روز و بعد از آن ماه را مینویسند و افرادی که این سند را جعل کردهاند بایستی گوش کنند و یاد بگیرند.
چارلی رز: این نکته چه چیزی را برای شما روشن میکند؟
ظریف : میگویند که این مدرک جعل شده است؛ همانطور که قبل از جنگ عراق مدارک جعل شده بود تا یک جنگ آغاز شود. شواهد جعل شدهاند و این به یک سیاست بسیار خطرناک اشاره دارد که توسط این دولت پیگیری میگردد.
چارلی رز: این سیاست خطرناک چیست؟
ظریف : ایجاد یک بحران برای فرار به جلو و متهم کردن دیگران با هدف ماجراجویی، چیزی که همه می دانند منجر به فاجعه خواهد شد. ما متاسفیم که چنین فاجعهای در حال وقوع است، خوشحال نیستم که آمریکا خود را در باتلاق گرفتار کرده است و هر روز بیشتر در این باتلاق فرو میرود؛ زیرا تمام منطقه را با خود به خطر انداخته است؛ لذا هیچ دلیلی ندارد که درباره وضعیت آمریکا خوشحال باشیم.
چارلی رز: این استدلال وجود دارد که ایران هم اکنون احساس میکند در منطقه تفرق دارد و لذا علاقه اندکی برای کمک به آمریکا و یا ایجاد ثبات از طریق نوعی گفتگو با آمریکا دارد. آیا ایران امروز خواهان نوعی گفتگو با آمریکاست که براساس آن هر دو کشور نقشی سازنده در ایجاد ثبات در عراق داشته باشند؟ همراه با ترک آمریکا؟
ظریف : هر زمان که ایران برای گفتگو اعلام آمادگی کرده است، آمریکا این آمادگی را به عنوان علامتی از قصد ایران برای منحرف کردن یک موضوع دیگر تلقی کرده و یا حتی وزیر خارجه رایس از آن تعبیر به فشار برای اخذ رشوه کرده است. گفتگو برای افرادی است که خواهان پیدا کردن راه حل باشند؛ اگر یک طرف خواهان بحران باشد هیچ نفعی در پیدا کردن راه حل ندارد و علائم زیادی وجود دارد که آنها به دنبال بحران هستند. در واقع آنها مدارک تولید و شاهد جعل میکنند. ما در منطقه هستیم هیچ گزینهای نداریم و نمیتوانیم منطقه را ترک کنیم. فقدان امنیت در عراق به معنای فقدان امنیت در ایران است.
چارلی رز: اگر ایالات متحده طی یکماه از عراق خارج شود و تمام نیروهایش را خارج کند به نظر شما چه اتفاقی خواهد افتاد؟
ظریف : فکر نمی کنم نیاز باشد به سووالات فرضی پاسخ دهیم آنچه نیاز است آمریکا انجام دهد اینست که قبل از هر چیز یک گام حداقلی بردارد و متعهد شود که قصد ندارد به طور دائم در عراق بماند؛ این دولت حتی آماده انجام چنین تعهدی در چند ماه گذشته نبوده و در واقع گامهایی در جهت کاملا خلاف آن برداشته است. همینطور مهم است که به عراقی ها چشم اندازی داده شود که در آن کشورشان توسط خود عراقی ها اداره خواهد شد. مشکل اشغال است و اشغال یک نیروی محرکه در خودش ایجاد میکند.
چارلی رز : بله، رییس جمهور بوش هم گفته که اشغال چیز خوبی نیست.
ظریف: اینکه بگوئید اشغال چیز بدی است؛ یک نکته است ولی اینکه بعدا به کنگره بروید و درخواست پول برای ایجاد پایگاه های دائمی در عراق کنید، نکته دیگری است.
چارلی رز: مطمئن نیستم که آنها خواستار پایگاههای دائمی باشند بلکه درخواست پول برای برقراری ثبات در عراق را دارند.
ظریف: نه اینطور نیست، سال گذشته آنها درخواست پول برای ایجاد پایگاههای دائمی در عراق کردند؛ ولی کنگره تائید نکرد، نکته اینست که آیا این دولت آماده است یک بیانیه ساده را اعلام کند مبنی بر اینکه قصد ندارد بطور دائمی با نیروهایش در عراق بماند؟ آیا خروج از عراق و واگذاری امنیت عراق به نیروهای عراقی را می پذیرد؟ من فکر میکنم این امر ریشه تروریسم را که مبارزه جویان از آن استفاده میکنند خشک خواهد کرد.
چارلی رز: منظورتان این است اگر گفته شود ما پایگاه دائمی در عراق نمیخواهیم معجزه میشود. آسمان باز میشود و ایران همه کاری برای ایجاد ثبات در عراق انجام میدهد.
ظریف : هیچ ربطی به ایران ندارد، بلکه مربوط به عراقی هاست. آنچه من میگویم اینست که دولت آمریکا نه تنها آماده خروج از عراق نیست بلکه حتی آماده اعلام این نکته هم نیست که قصد ندارد به طور دائمی در قالب نظامی در عراق بماند.
چارلی رز: این دولت گفته است اگر دولت عراق از آنها خواست که این کشور را ترک کنند این کار را خواهند کرد. شخص رییس جمهور بوش این را گفته است.
ظریف: نه رییس جمهور بوش شرایط لازم را برای عراقیها جهت به دست گرفتن مسائل امنیتی خودشان ایجاد نکرده است. آنچه من به آن اشاره دارم منطق اشغال و نتیجه اشغالگری است و آنچه که نیاز است آمریکا انجام دهد آنچه که اکنون مشاهده میشود تنها افزایش نیروهاست، نه کاهش و یا خروج نیروهای آمریکا از منطقه و این نه تنها مخالف توصیه بقیه جهان بلکه حتی مخالف توصیههای گروه دو حزبی مطالعه عراق است.
چارلی رز: به مطلب قبلی برگردیم، آیا هیچ پول ایرانی، هیچ سلاح ایرانی و هیچ حمایت ایرانی از هیچکس در عراق صورت نمیگیرد و هیچ سلاح ساخت ایران در عراق استفاده نمی شود، آیا این دقیقا چیزی است که شما میگوئید؟
ظریف: آنچه من دقیقا میگویم اینست که ایران هیچ نفعی در حمایت از مبارزه جویان با خشونتهای قومی در عراق ندارد، ایران به عراق سلاح نمیفرستد.
چارلی رز: از هیچ نوعی؟
ظریف: از هیچ نوعی، ایران روابط خوبی با دولت عراق دارد و من فکر نمیکنم آمریکاییها با تولید و با جعل مدرک در اتاقهای بسته کمکی به حل مشکل کنند.
چارلی رز: نکته دیگری که مطرح کردید اینست که دولت ایران.
ظریف : من گفتم ایران.
چارلی رز: بسیار خوب ایران، نمیتوان با گفتن اینکه بین دولت ایران و سایر نیروهایی که این بمبها را میسازند و منتقل میکنند، تفاوت وجود دارد نتیجه ای گرفت.
ظریف : خیر ایران چنین سیاستی ندارد؛ این سیاست ایران نیست.
چارلی رز: و همه افراد را از انجام چنین کاری در ایران منع میکند؟
ظریف : تضعیف دولت عراق به نفع ما نیست. بارها مقامات عراقی چنین اتهاماتی را رد کردهاند اما آمریکا در داخل عراق اقدام به دستگیری دیپلماتهای ایرانی میکند و تلاش میکند از آنها اعتراف بگیرد؛ این مسیری نیست که از طریق آن به راه حل برسید.
چارلی رز: فکر می کنید که این کارها را میکنند تا بهانهای برای رفتن به سمت جنگ با ایران به دست آورند؟
ظریف : من محرم گفتگوهای واشنگتن نیستم.
چارلی رز: منظورم اینست که چطور میشنوید؟ آیا دولت ایران فکر میکند هدف آمریکا حمله به ایران است؟
ظریف : فکر نمیکنم که آمریکا یکدست و یک صدا باشد، همانطور که وضعیت در ایران اینگونه نیست؛ دیدگاههای مختلفی در واشنگتن وجود دارد و مطمئنا افرادی هستند که خواستار ماجراجوییهای بزرگتر هستند و میخواهند از عراق فراتر بروند و معتقدند که در عراق موفق بودهاند. متاسفانه ما بیاناتی از مقامات بسیار عالیرتبه آمریکا شنیدهایم مبنی بر اینکه عراق یک موفقیت بوده است.
چارلی رز: شما نسبت به آمریکا از بسیاری دیگر در ایران اطلاعات بیشتری دارید. اینجا بودهاید و مردم را میشناسید. گفتگوهای زیادی با خبرنگاران و مقامات داشتهاید. میدانید که جنگ عراق در آمریکا محبوبیت ندارد. میدانید که ما همین اخیرا انتخابات داشتیم و نامزدهای دموکرات برای ریاست جمهوری همگی به اتفاق در این باره صحبت میکنند جنگ بد بوده است و اگر بار دیگر امکان رای دادن به آن وجود داشته باشد، به شکل قبلی به آن رای نخواهند داد.
ظریف: بله ولی ما معمولا به زندگی بازنمیگردیم. متاسفانه وقتی که جنگ شروع شد به دلیل روند شریرانگاری و روند تولید شواهد دروغین مانند امروز منفور نبود، اکنون مردم نتیجه آنچه را که ما پیش بینی میکردیم مشاهده میکنند. ما این نتیجه را حتی قبل از شروع جنگ هم پیش بینی میکردیم.
چارلی رز: سئوال اینست که آیا شما نگرانید که آمریکا احتمالا نوعی حادثه برای ایجاد بهانه جهت حمله به ایران خلق کند؟
ظریف: افراد مشخصی در واشنگتن هستند که در این باره فکر میکنند. ما امیدواریم که در نهایت عقلانیت در واشنگتن غلبه کند و اینگونه رفتار متوقف گردد. ما معتقدیم که منطق بایستی تغییر کند؛ زیرا زور نتیجه نخواهد داد. در عراق نتیجه نداده و در سایر نقاط نیز نتیجه نمیدهد و متاسفانه فقط آمریکا را بیشتر و بیشتر در باتلاقی که خودش ایجاد کرده فرو می برد.
چارلی رز: آیا در این لحظه به نوعی درگیری بیشتر نزدیک شدهایم و یا به عبارت دیگر همه چیز در جهت خلاف دستیابی به نوعی دیالوگ بین ایران و آمریکا که به نفع هر دو کشور و نیز خاورمیانه است پیش میرود؟
ظریف : من اعتقاد دارم در حال حاضر در واشنگتن هیچ علاقهای برای پیدا کردن راه حل وجود ندارد. معتقدم اگر در واشنگتن علاقهای برای پیدا کردن راه حل وجود داشت و اگر به دنبال راه حل باشید امکان پیدا کردن آن وجود دارد؛ ولی اگر به دنبال بحران باشید به بحران می رسید آنچه من در واشنگتن می بینم علاقه و یا تلاشی برای جستجوی راه حل نیست.
چارلی رز: آنها میگویند که در تهران علاقهای برای جستجو راه حل نمیبینند.
ظریف : اگر آنها این ادعا را دارند باید آن را اثبات کنند؛ این برخلاف رفتاری است که ایران داشته است در موضوع هستهای، در عراق و یا سایر موضوعات ایران همواره نشان داده که آماده پیدا کردن راه حل است، متاسفانه آمریکا صرفا به دنبال بهانه است. ایران دارای برنامه هستهیی نظامی نیست. ایران پیشنهادات متعددی را مطرح نموده که هرگونه امکان انحراف برنامه هستهیی ایران به سمت اهداف غیر صلح جویانه را از بین می برد. متاسفانه آمریکا دنبال راه حل نیست و واقعا به این امکانات توجهی ندارد و تنها بر تقاضایی اصرار می کنید که میداند ایران نمیتواند آن را انجام دهد و بنابراین همه چیز را به سمت بحران سوق میدهد و من امیدوارم که بتوان از این بحران از طریق نوعی عقلانیت اجتناب کرد، عقلانیتی که بگوید بایستی اتکای کامل به قدرت نظامی را رها کرد؛ زیرا تاکنون هیچ نتیجه ای برای آمریکا نداشته است و از طریق گفتگو و همکاری دنبال حل موضوعات باشیم و این نتیجه بهتری خواهد داشت.
چارلی رز: تائید میکنید که طی چند سال گذشته همگان و نه فقط آمریکا، بلکه گروه کشورهای اروپایی، سازمان ملل و گروههای مختلف زیادی از واکنش دولت شما درباره برنامه هستهیی ناراضی بودهاند. آیا این جمله درستی است؟
ظریف: فکر نمیکنم؛ زیرا در جریان مذاکرات ایران پیشنهاداتی را مطرح کرد که متاسفانه حتی مورد بحث قرار نگرفت و آمریکا خیلی ساده آنها را رد کرد.
چارلی رز: این اشتباه آمریکا بود که علیرغم تمام واقعیت ها به کشورهای اروپایی اجازه داد که مذاکرات را انجام دهند و رها کنند.
ظریف : اما آمریکا فیلی در اتاق بود، در آنجا حضور داشت و هیچکس نمیتوانست حضور آن را تکذیب کند. اگر به سابقه مذاکرات نگاه کنید مشاهده می کنید که پیشنهاداتی مطرح گردیده است، اگر قصد شما پیدا کردن راه حل باشد خواهید گفت که بسیار خوب این بخش پیشنهاد خوب است و این بخش خوب نیست و یا نیاز به اصلاح دارد زیرا آمریکا بر پیش شرط های مشخصی تاکید میکرد. حتی امروز نیز اگر از وزیر خارجه رایس سوال کنید، بر پیش شرطی اصرار می کند که همه میدانند قابل دستیابی نیست و به همین خاطر است که وی می گوید اگر این شرط اجرا شود من آماده انجام چه کارهایی هستم، زیرا وی میداند این پیش شرط عملی نیست و دعا میکند هیچ وقت علمی نشود.
چارلی رز: آیا موافقید که روابط بین آمریکا و ایران در بسیاری از موضوعات منطقهای اهمیت فوق العادهای دارد و بایستی با هم گفتگو کنند؟ بایستی متوجه شوند که اگر گفتگو نکنند میتواند اوضاع به سمت فاجعه پیش برود؟
ظریف: من اعتقاد دارم که آمریکا و ایران دو بازیگر مهم هستند. ما بایستی متوجه شویم که نیاز به جستجو برای راه حل داریم و نه رفتن دنبال بحران؛ اگر دنبال راه حل باشیم چگونگی انجام آن پیدا خواهد شد، چگونگی و روش دستیابی مهم نیست. مذاکره در قالب سازمان ملل متحد گفتگو در چارچوبی که اروپایی ها پیشنهاد کردهاند. روش و مکانیسم مهم نیست؛ اهمیت باید به اهداف داده شود و اینکه آیا ما دنبال راه حل هستیم. اگر هدف رسیدن به راه حل باشد میتوانم به شما اطمینان دهم که موضوع هسته ای می تواند در یک دوره نسبتا کوتاه حل و فصل گردد.
چارلی رز: اجازه دهید این سوال را بپرسم، فقط برای سابقه گفته میشود که اکنون بسیاری از مردم ایران اعتقاد دارند که اظهارات رییس جمهور احمدی نژاد درباره هولوکاست به ضرر ایران و دولت وی بوده است.
ظریف : همانطور که شما درباره واشنگتن گفتید، در تهران نیز نظرات یکپارچه نیست؛ تنوع زیادی در دیدگاه ها در ایران وجود دارد. افراد نظرات خود را میدهند؛ اما من فکر میکنم که سوالی که توسط رئیس جمهور پرسیده شد، یک سوال درست است که فلسطینیها چه ربطی به جنایاتی دارند که انجام شده است؟ فلسطینیها جنایتی مرتکب نشدهاند.
چارلی رز: یک نسل کشی اتفاق افتاده است.
ظریف : نسل کشی اتفاق افتاده است، بایستی محکوم گردد و هرگز تکرار نشود، چه درباره یهودیان و یا فلسطینیان، نسل کشی بد است بدون توجه به اینکه چه کسی قربانی است و ما بایستی این موضوع را اعلام کنیم و آن را روشن کنیم و نسل کشی را بدون توجه به قربانی آن رد کنیم.
چارلی رز: چرا رئیس جمهور این موضوع را نمیگوید؟
ظریف : فکر میکنم گفتهاند.
چارلی رز: فکر نمیکنم.