دمشق و تل آویو از اواسط سال گذشته میلادی، مذاکرات پنهانی خود برای صلح را آغاز کرده اند و این روند، هر چند به طور نامطمئن و لرزان، همچنان ادامه دارد.
هر چند سوری ها در ظاهر مواضع تند و غیرسازشکارانه ای در قبال اسراییل دارند ولی در پشت پرده با اسراییلی ها گفت و گو می کنند.
روند مذاکرات اسراییل و سوریه، بر پایه دیدارهای مقامات رسمی دو کشور نبوده است بلکه یک تاجر سوری که در آمریکا اقامت دارد، به نمایندگی از بشار اسد با یکی از مسوولان دفتر ایهود اولمرت دیدار کرده و با یکدیگر توافقاتی داشته اند.
یک مقام آگاه گفت: البته توافقات صورت گرفته، نهایی نشده است ولی آنچه تاکنون به بیرون درز کرده، حاکی از آن است که سوریه از اسراییل انتظار دارد به اشغال بلندی های جولان پایان دهد و در مقابل، دمشق نیز دفاتر نمایندگی حزب الله و حماس را تعطیل کند و به حمایت های خویش از آنها پایان دهد.
به گفته وی، این فرایند از سوی آمریکا و دو کشور اروپایی مطرح می شود و در میان کشورهای عربی نیز مصر و اردن نقش میانجی را ایفا می کنند.
عربستان نیز پس از پیروزی حزب الله در جنگ 33 روزه، از روند تضعیف حزب الله لبنان حمایت می کند و به همراه اسراییل می کوشد سوریه را به حذف حمایت های خود از حزب الله تشویق کند.
بر اساس اطلاعات موجود، دمشق تاکنون پذیرفته است که از تبدیل حزب الله به یک حزب صرفا سیاسی غیر مسلح حمایت کند.
در همین حال، گفته می شود در صورت خروج ارتش اسراییل از بلندی های جولان، روند عادی سازی روابط، صرفا ناظر به دمشق - تل آویو نخواهد شد بلکه همه کشورهای عربی وارد این پروسه خواهند شد.
ابراهیم سلیمان تاجر سوری مقیم آمریکا که به نمایندگی از دمشق با مقامات اسراییل، آمریکایی و اروپایی در حال گفت و گوست، مدعی شده است که اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، اسراییل و سوریه تا پایان بهار سال جاری میلادی می توانند با یکدیگر به صلح برسند.
تحلیلگران معتقدند پروسه صلح میان اسراییل و سوریه، در نهایت می تواند به تضعیف نقش ایران در خاورمیانه و سردی روابط دمشق و تهران که در دهه های اخیر بسیار مستحکم بوده است بیانجامد.
با این حال، زیاده خواهی های تل آویو و از جمله انتظار اینکه خود بشار اسد باید شخصا برای صلح با اسراییل پیشقدم باشد، و نیز انجام مذاکرات در سطوح غیررسمی، پیشرفت گفت و گو ها را کندتر کرده است.
در این میان، با توجه به سفر اخیر لاریجانی به سوریه و تسلیم پیام رییس جمهور ایران به بشار اسد، این احتمال تقویت می شود که کلیات اخبار مربوط به صلح اسراییل و سوریه مقرون به صحت است و ایران با ارسال پیام به اسد، خواستار تجدید نظر سوریه در این باره شده است.