حمایت غیرمتعهدها از ایران، سفر احمدی نژاد به ونزوئلا

کشورهای عضو جنبش غیرمتعهدها نقطه نظرات سیاسی متنوعی را دنبال می کنند اجلاس جنبش کشورهای غیرمتعهد در کوبا با انتشار بیانیه ای از برنامه صلح آمیز هسته ای ایران حمایت و تاکید کرده است که همه کشورها این حق را دارند که از انرژی هسته ای صلح آمیز بهره مند باشند. این اجلاس همچنین علیه حمله نظامی به نیروگاه های اتمی کشورها هشدار داده است. این در حالی است که کشورهای عضو شرکت کننده در این اجلاس از ایران مصرانه خواسته اند تا با آژانس بین المللی انرژی اتمی سازمان ملل متحد همکاری کند. آمریکا می گوید که هدف ایران از دنبال کردن برنامه های هسته ای ساخت جنگ افزار اتمی است و در تلاش بوده تا با کمک جامعه بین المللی از فعالیت ایران در زمینه غنی سازی اورانیوم جلوگیری کند. ایران تاکید دارد که برنامه هسته ای این کشور صرفا برای مصارف صلح آمیز است. در همین حال، محمود احمدی نژاد، رییس جمهور ایران، قرار است روز یکشنبه، 17 سپتامبر (26شهریور)، وارد کاراکاس، پایتخت ونزوئلا شود. سفر به کاراکاس این دیدار در ادامه اولین سفر رسمی آقای احمدی نژاد به آمریکای لاتین انجام می گیرد و گزارشگر بی بی سی در کاراکاس می گوید انتظار می رود ونزوئلا وی را مورد استقبال گرمی قرار دهد چون دو کشور در بسیاری از مسائل بین المللی توافق گسترده ای دارند. در محافل غربی، هوگو چاوز، رییس جمهور ونزوئلا، یکی از متحدین نزدیک جمهوری اسلامی قلمداد می شود و به گفته گزارشگر بی بی سی دولت آمریکا و برخی دیگر از متحدینش از محبوبیت آقای احمدی نژاد در ونزوئلا نگران هستند. انتظار می رود که دو طرف در جریان این سفر بیش از بیست توافقنامه، از جمله قرداد ساخت خط تولید خودرو در ونزوئلا و همچنین تفاهمنامه ای در مورد استخراج نفت در این کشور را به امضا برسانند. آقای احمدی نژاد پس از شرکت در چهاردهمین اجلاس جنبش عدم تعهد در هاوانای کوبا راهی ونزوئلا می شود. وی در حاشیه این اجلاس با آقای چاوز ملاقات و گفتگو کرده است. قرار است هیئت ایرانی و در راس آن آقای احمدی نژاد در این سفر دو روزه بیست توافقنامه جدید را امضا کنند. توافقنامه برای راه اندازی خط تولید خودرو در ونزوئلا یکی از آنهاست. همچنین قرار است روز دوشنبه (18 سپتامبر) روسای دو کشور طی مراسمی اولین طرح نفتی مشترک در ونزوئلا را افتتاح کنند. شرکت ایرانی "پتروپارس" مجری این طرح است. انتظار می رود در طی روز دوشنبه هوگو چاوز و محمود احمدی نژاد با زارعین ایالت بولیوار، واقع در شرق ونزوئلا، دیدار کنند. در این دیدار با حضور دو مقام، شماری از تراکتورهای ساخت مشترک دو کشور به زارعین تحویل داده خواهد شد. گفته می شود که ایران تاکنون صدها میلیون دلار در فعالیت های اقتصادی ونزوئلا سرمایه گذاری کرده است. گرگ مورزباک، گزارشگر بی بی سی در کاراکاس، می گوید در دو سال گذشته هیچ کشوری در جهان به شدت ونزوئلا از برنامه غنی سازی اورانیوم ایران جانبداری نکرده است. گزارشگر بی بی سی می گوید ایران و آمریکا در حال حاضر نقطه ثقل آن دسته از کشورهای در حال توسعه هستند که جبهه ای ضد آمریکایی را دنبال می کنند و به احتمال زیاد آقای احمدی نژاد در سفر کوتاهش به ونزوئلا تاکید خواهد کرد که ائتلافی استراتژیک توسط کشورهایی که در لیست سیاه آمریکا قرار دارند تشکیل شود. جنبش غیرمتعهدها اجلاس جنبش غیرمتعهدها، که شامل بیش از یک صد کشور عمدتا در حال توسعه می شود، روز یکشنبه (17 سپتامبر) در هاوانا پایان یافت. این اجلاس در بیانیه پایانی خود ضمن حمایت از برنامه هسته ای ایران، همچنین حمله نظامی اخیر اسرائیل به خاک لبنان را قویا محکوم کرده، از سازمان ملل متحد خواسته است تا مسائل و نقطه نظرات کشورهای کوچک تر را بیشتر مطرح کند و سیاست خارجی آمریکا را به شدت مورد انتقاد قرار داده است. بسیاری از 50 کشور درحال توسعه - از جمله ایران - که در چهاردهمین اجلاس جنبش دولتهای غیرمتعهد در هاوانا شرکت داشتند، معمولا موضعی انتقادآمیز نسبت به آمریکا را دنبال می کنند. به گزارش استیون گیبز، گزارشگر بی بی سی از هاوانا، بسیاری از رهبران کشورهای حاضر در این اجلاس از هفت دقیقه زمان سخنرانی خود برای ابراز خشم خود نسبت به دولت جورج بوش، رییس جمهور آمریکا، استفاده کردند. هیئت عالی رتبه کره شمالی گفت که تهدیدات آمریکا باعث شده است که این کشور خود را به سلاح هسته ای مجهز کند. محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور ایران، از سخنرانی خود در نخستین روز اجلاس برای حمله ای تند به آمریکا استفاده کرد و خواستار تلاش جنبش غیرمتعهدها برای مقابله با "زورگویی ها و تجاوزات قدرت های بزرگ شد." رائول کاسترو، کفیل رهبری کوبا، که هدایت این اجلاس را بر عهده داشت بر حمایت کوبا از جمهوری اسلامی ایران در منازعه اش با غرب بر سر برنامه اتمی تاکید کرده است. فیدل کاسترو، رهبر کوبا، به علت بیماری شخصا در این اجلاس شرکت نداشت. احساسات ضدآمریکایی پیشتر هوگو چاوز، رئیس جمهور ونزوئلا، قول داد درصورتی که ایران هدف حمله قرار گیرد به دفاع از آن کشور برخیزد. وی خطاب به ایران گفت: "تحت هر شرایطی، ما با شما هستیم، همانطور که با کوبا هستیم. اگر آمریکا به کوبا حمله کند، خون به راه خواهد افتاد." علاوه بر محمود احمدی نژاد و آقای چاوز، رابرت موگابه رهبر زیمباوه و الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهور بلاروس، نیز در این اجلاس شرکت کردند. برخی از اعضا از جمله ونزوئلا، ایران و کوبا مایلند که جنبش عدم تعهد، نیرویی قوی در برابر آنچه تلاش آمریکا برای سلطه جویی بر جهان می دانند باشد. این تمایل به خصوص در سخنرانی آقای احمدی نژاد پررنگ بود. اما به گفته خبرنگار بی بی سی سایرین ترجیح می دهند این جنبش از موضع گیری های تند سیاسی دوری گزیند و در عوض جایگاه افکار مستقل و جامعی برای بحث در مورد مسائل گوناگونی از تجارت گرفته تا تغییرات آب و هوایی باشد. رئیس جمهور ایران با اشاره به سابقه پیدایش جنبش غیرمتعهدها و اینکه "پناهگاهی برای کشورهای مستقل" در زمان جنگ سرد بود اظهار عقیده کرد که این گروه نه تنها فلسفه وجودی اش را از دست نداده بلکه عللی که به پیدایش آن منجر شد امروزه قوی تر و پررنگ تر شده است. جنبش عدم تعهد در سال 1340 خورشیدی در اوج جنگ سرد و فضای دوقطبی غرب و شرق با هدف وحدت میان کشورهایی که در اردوگاه کمونیسم و امپریالیسم قرار نداشتند، تشکیل شد.